Κουλτούρα βιασμού και άγιος ο θεός

Το περιστατικό με την κοπέλα στο λεωφορείο και τον ρασοφόρο επιδειξία δεν είναι μεμονωμένο περιστατικό. Ούτε η κοπέλα αυτή είναι μεμονωμένη περίπτωση. Είναι όλες και όλοι εμείς που βιώνουμε παρενοχλητικά περιστατικά, άλλοτε λιγότερο και άλλοτε περισσότερο σοβαρά, καθημερινά. Η κουλτούρα βιασμού υπάρχει και γίνεται αισθητή πολλαπλώς και ποικιλοτρόπως σε όλες μας σχεδόν τις καθημερινές δραστηριότητες.

Υπάρχει στο ραντεβού που θα βγούμε με κάποιον απλώς για να γνωριστούμε και δεν θα σταματήσει όλο το βράδυ να απλώνει τα χέρια του πάνω μας. Υπάρχει στα αιτήματα φιλίας και τα μηνύματα που λαμβάνουμε στο facebook στα οποία αν απαντήσουμε με ευγενικό τρόπο ότι δεν ενδιαφερόμαστε, μας βρίζουν και από πάνω ή επιμένουν σαν να μην έλαβαν ποτέ την απάντηση, στέλνοντάς μας κι άλλα, κι άλλα.

Υπάρχει σε σχόλια cat-calling που βιώνουμε καθημερινά στο δρόμο από αυτοκίνητα, μηχανάκια και περαστικούς, οι οποίοι θεωρούν ότι έχουν το δικαίωμα να μας υπενθυμίζουν πόσο σέξυ μας βρίσκουν, θαρρείς και κάποιος ρώτησε τη γνώμη τους. Υπάρχει στις σκέψεις που κάνουμε για το είδος των ρούχων που πρέπει να φορέσουμε πριν ανεβούμε στο ποδήλατο, πριν βγούμε με κάποιον, πριν πάμε στη δουλειά μας, ώστε να μη θεωρηθεί ‘ότι τα θέλαμε’.

Υπάρχει στη φράση της κοπέλας που θα πει στη φίλη της ‘Πόσο ακόμα θα περιμένω για να μου την πέσει, ίσως είναι γκέι’ ή σε σχόλια τύπου ‘ οι σημερινοί άντρες δεν κολλάνε’ που αντιμετωπίζει τους άντρες ως κυνηγούς και τις γυναίκες θηράματα που πρέπει με κάποιο τρόπο να κυνηγήσουν ή να πείσουν, ακόμα και να πιέσουν, για να συνευρεθούν μαζί τους.

Υπάρχει στα παρενοχλητικά τηλεφωνήματα που δεχόμαστε από αγνώστους με σεξουαλικό περιεχόμενο που όμως περιέχουν βία και τίποτα το όμορφο,  ισότιμο ή συναινετικό  απέναντί μας. Υπάρχουν στην απάντηση του νόμου αν ζητήσεις να μάθεις τα στοιχεία εκείνου που σε παρενοχλεί όταν σου απαντάει ότι η μόνη λύση που υπάρχει είναι να κάνεις μήνυση, παραχωρώντας μάλιστα στον δράστη τα προσωπικά σου στοιχεία όπως το όνομα και τη διεύθυνσή σου.

Υπάρχει στα δεκάδες αιτήματα φιλίας που λαμβάνουμε μετά από συμμετοχή μας σε δράσεις όπως της γυμνής ποδηλατοδρομίας, θαρρείς και η συμμετοχή μας σε αυτήν τη δράση, ισοδυναμεί ή υπονοεί ότι είμαστε ανοιχτές σε νέες γνωριμίες ή θαρρείς και το γυμνό μας σώμα είναι στη διάθεση υποψηφίων ως αντικείμενο συναλλαγής στο χρηματιστήριο.

Υπάρχει σε σχόλια τύπου ‘η τάδε είναι εύκολη’ ή ‘όλες οι γυναίκες είναι πουτάνες’ εάν αποφασίσουμε να κάνουμε σεξ με κάποιον επειδή εμπνευστήκαμε εκείνη τη στιγμή ή σε σχόλια τύπου ‘το παίζει δύσκολη, αλλά κατά βάθος τα θέλει’ εάν αποφασίσουμε για το αντίθετο εκείνη τη στιγμή.

Υπάρχει στο σχόλιο που έκανε το αγόρι της φίλης μου όταν εκείνη έλεγε ότι θαυμάζει μια συνάδελφό της που τολμάει να ντύνεται προκλητικά στον χώρο εργασίας αλλά εκείνη δεν θα μπορούσε να το κάνει και εκείνος της απάντησε ‘αυτό μας έλειπε’.

Υπάρχει στην συμβουλή της μητέρας (ενίοτε και του πατέρα) προς την κόρη να ντυθεί πιο προκλητικά μπας και καταφέρει να ρίξει κανέναν άντρα για να μη μείνει στο ράφι, ή στα σχόλια του πατέρα (ενίοτε και της μητέρας) προς την κόρη ότι το συγκεκριμένο ντύσιμο είναι υπερβολικά προκλητικό και θα κινδυνέψει η ασφάλειά της αν βγει έξω με αυτό.

Υπάρχει, φυσικά, σε ερωτήσεις τύπου ‘πώς ήσουν ντυμένη;’ ή ‘τί του έκανες και αντέδρασε με αυτόν τον τρόπο;’ όταν κάποια φίλη ή γνωστή περιγράφει την παρενοχλητική συμπεριφορά που δέχθηκε από κάποιον.

Υπάρχει παντού και την ενισχύουμε όλοι/ες με κάθε σχόλιο, αντίδραση ή συμπεριφορά, όπως τα παραπάνω. Το γεγονός ότι έγινε πιο εμφανής και με πιο έντονο τρόπο στο συγκεκριμένο περιστατικό με τον παπά, αναδεικνύει εκτός των άλλων τη διαφθορά μιας κοινωνίας που στη χειρότερη περίπτωση συγκαλύπτει ή στην καλύτερη περίπτωση κάνει τα στραβά μάτια, μπροστά στην κατάχρηση μιας εξουσίας που προστατεύεται γερά από το κατεστημένο.

Τα πράγματα δυστυχώς δεν αλλάζουν πολύ εύκολα. Όμως τουλάχιστον τέτοια περιστατικά, ειδικά όταν φέρουν επιμέρους στοιχεία όπως η συγκάλυψη ενός συστήματος εξουσίας και της κατάχρησης που, νομοτελειακά σχεδόν, τη συνοδεύει, μπορεί να γίνει η αφορμή να ανοίξουμε λίγο παραπάνω τα μάτια μας απέναντι σε φαινόμενα βίας, σεξισμού και καταχρηστικών συμπεριφορών. Γι’ αυτό και μόνο άξιζε η καταγγελία που τόλμησε να κάνει η κοπέλα, και αξίζουν στην ίδια πολλά συγχαρητήρια γι’ αυτό. Ελπίζω να το ξέρει και να συνεχίσει να το θυμάται, όπου και αν βρεθεί. Το ίδιο και όλες/οι εμείς.

Δημοσιεύτηκε στο Μωβ, την Τρίτη 20 Ιουνίου 2017.