Αυτά που θα θυμάμαι από το Ρέθυμνο

1. Τη θάλασσα, ένα δρόμο κάτω από το σπίτι μου, που μου θύμιζε πόσο κοντά μπορεί να βρίσκονται οι ανάσες ελευθερίας της καθημερινότητάς μας
   
   
2. Τα μεγάλα κύματα, που τόσο άγρια, περήφανα και όμορφα τα βρίσκεις σε λίγα μόνο μέρη της Ελλάδας
   
   
3. Τις αχτίδες ήλιου που με επισκέπτονταν κάθε μέρα μέχρι τα μέσα του Νοέμβρη, εκεί γύρω στο μεσημέρι με απόγευμα για να ζεστάνουν τα πόδια και τα μπράτσα μου στο μικρό γραφειάκι όπου διάβαζα νυχθημερόν για τα μαθήματά μου
   
   
4. Τις συζητήσεις με τις φοιτήτριες και τους φοιτητές μου, που ήταν πάντα πλούσιες και σπινθηροβόλες, και με έκαναν να ανυπομονώ για κάθε μάθημα
   
   
5. Την Παλιά Πόλη, με τα στενά σοκάκια και τα συνθήματα στους τοίχους, γεμάτα επιθυμίες, προσμονές και αλήθειες
   
   
6. Τον δρόμο κατά μήκος της παραλίας όπου πήγαινα για τρέξιμο, με τους φοίνικες και τις πινακίδες που ξέμειναν από το καλοκαίρι, αλλά που εγώ θα τον θυμάμαι χειμωνιάτικο και γεμάτο αέρα
   
   
7. Το φόρεμα που έλιωσα φορώντας όλο τον Οκτώβριο γιατί ήταν το μοναδικό καλοκαιρινό ρούχο που είχα όταν έφτασα στα τέλη του Σεπτέμβρη
   
   
8. Το μεγάλο ατέρμονο καλοκαίρι που δεν έλεγε να τελειώσει ούτε καν στα τέλη του Νοέμβρη, και μετά ξαφνικά και απότομα, τον χειμώνα με το κρύο και τον αέρα που ανακάτευε τα μαλλιά και έκανε τα πόδια να ξεκολλάν από το έδαφος
   
   
9. Την Πανεπιστημιούπολη στον Γάλλο έξω από το Ρέθυμνο με τα όμορφα graffiti, τα χαμηλά κτίρια, τις γάτες που μπαινόβγαιναν στα αμφιθέατρα και τη θάλασσα παντού τριγύρω
   
   
10. Τη διαδρομή προς το πανεπιστήμιο, μέσα στο λεωφορείο που αγκομαχούσε πάνω στην ανηφόρα και όλες τις στιγμές που ξεπρόβαλλε η θάλασσα και με έκανε να χαμογελάω με αγάπη για αυτό το μέρος και ευγνωμοσύνη για την κάθε σπιθαμή του δρόμου που διάβηκα για να το φτάσω
    
    
    
    
    
     

Εκατοντάδες χιλιάδες διαθέσιμες λέξεις,

και δεν μπορούμε να βρούμε τη μία που θέλουμε.

Από το ρίσκο μιας χιλιοτραγουδισμένης ζωής

Φοβάμαι τους ανθρώπους που δε γλίστρησε από πάνω τους ένας κόκκος χώμα

που δε μύρισαν ποτέ ένα λουλούδι

που δεν τραγούδησαν ποτέ μέσα στη σιωπή της νύχτας

                            

Φοβάμαι τους ανθρώπους που δεν έτρεξαν ποτέ στο χιόνι

που δε χόρεψαν ποτέ με σταγόνες βροχής στο μέτωπό τους

που δεν ταξιδεύουν, δε διαβάζουν, δε γράφουν, δε σφίγγουν το χέρι.

Φοβάμαι τους ανθρώπους που δεν ονειρεύτηκαν ποτέ έναν άλλο κόσμο

που τον ονειρεύτηκαν αλλά δεν τον διεκδίκησαν

που τον διεκδίκησαν αλλά δεν τον δημιούργησαν

Φοβάμαι τους ανθρώπους που κοιτούν μπροστά αλλά βλέπουν πίσω

που δεν τόλμησαν να προχωρήσουν για να μην κατρακυλήσουν

που δεν έζησαν για να μην πεθάνουν

Φοβάμαι τους ανθρώπους που δεν πάλεψαν με νύχια και με δόντια για ό,τι άξιζε
που άφησαν στη μέση έναν παθιασμένο έρωτα

που μίλησαν γι’ αγάπη αλλά δεν την έζησαν

Φοβάμαι τους ανθρώπους που δεν φοβήθηκαν μπροστά στον φόβο των άλλων

που δε σκούπισαν το δάκρυ όσων έκλαψαν δίπλα τους

που γνώριζαν αλλά έμειναν σιωπηλοί

Φοβάμαι τους ανθρώπους που κεντάνε τη ζωή τους με προσεχτικά μετρημένες  θηλιές

που ξέχασαν τα παιδικά τους καμώματα

που προτίμησαν την ασφάλεια της ρουτίνας από το ρίσκο μιας χιλιοτραγουδισμένης ζωής                             

                    

Φοβάμαι τους ανθρώπους που δε φόρεσαν ποτέ ένα τσαλακωμένο πουκάμισο

που δεν έσπασαν ποτέ ένα βάζο

που δε στάθηκαν ποτέ γυμνοί μπροστά στον καθρέφτη

Φοβάμαι τους ανθρώπους που δεν κάθισαν ποτέ γύρω από ένα τραπέζι γεμάτο ανθρώπους

που αγάπησαν και δεν το είπαν

που αγαπήθηκαν και δεν το έμαθαν

Φοβάμαι τους ανθρώπους που κρίνουν τους άλλους μόνο με τα δικά τους μάτια

που δεν σε αγγίζουν όταν σε φιλούν

που δεν αφήνουν το αποτύπωμά τους όταν σε χαϊδεύουν

Φοβάμαι τους ανθρώπους που δεν έτρεξαν ποτέ καταπάνω σε μια ανοιχτή αγκαλιά

που δεν έμπλεξαν ποτέ μαλλιά με χέρια

που δε σιγοτραγούδησαν ποτέ σε κάποιο αυτί                                                           

Φοβάμαι τους ανθρώπους που δεν ξάπλωσαν πάνω στο υγρό χώμα

που δε μέτρησαν ποτέ τ’ αστέρια

που δεν κολύμπησαν ποτέ βουτηγμένοι στη σκιά του φεγγαριού

Φοβάμαι τους ανθρώπους που δεν ξεκαρδίστηκαν ποτέ στα γέλια

που δεν τυφλώθηκαν ποτέ από το λαμπύρισμα της καρδιάς τους

που κοιτούν τον ουρανό και βλέπουν σκόνη και βροχή αντί για ήλιο και αστέρια

         

Φοβάμαι τους ανθρώπους που οι πτυχώσεις των φτερών τους έχουν κολλήσει από τη σκόνη

που δεν ακονίζουν κάθε μέρα τις λεπίδες του μυαλού τους

που έμειναν σκιές ενώ θα μπορούσαν να είναι φλόγες. 

"Leap into the blue" photography by J. P. Bourdier

"Leap into the blue" photography by J. P. Bourdier

Κουλτούρα βιασμού και άγιος ο θεός

Το περιστατικό με την κοπέλα στο λεωφορείο και τον ρασοφόρο επιδειξία δεν είναι μεμονωμένο περιστατικό. Ούτε η κοπέλα αυτή είναι μεμονωμένη περίπτωση. Είναι όλες και όλοι εμείς που βιώνουμε παρενοχλητικά περιστατικά, άλλοτε λιγότερο και άλλοτε περισσότερο σοβαρά, καθημερινά. Η κουλτούρα βιασμού υπάρχει και γίνεται αισθητή πολλαπλώς και ποικιλοτρόπως σε όλες μας σχεδόν τις καθημερινές δραστηριότητες.

Υπάρχει στο ραντεβού που θα βγούμε με κάποιον απλώς για να γνωριστούμε και δεν θα σταματήσει όλο το βράδυ να απλώνει τα χέρια του πάνω μας. Υπάρχει στα αιτήματα φιλίας και τα μηνύματα που λαμβάνουμε στο facebook στα οποία αν απαντήσουμε με ευγενικό τρόπο ότι δεν ενδιαφερόμαστε, μας βρίζουν και από πάνω ή επιμένουν σαν να μην έλαβαν ποτέ την απάντηση, στέλνοντάς μας κι άλλα, κι άλλα.

Υπάρχει σε σχόλια cat-calling που βιώνουμε καθημερινά στο δρόμο από αυτοκίνητα, μηχανάκια και περαστικούς, οι οποίοι θεωρούν ότι έχουν το δικαίωμα να μας υπενθυμίζουν πόσο σέξυ μας βρίσκουν, θαρρείς και κάποιος ρώτησε τη γνώμη τους. Υπάρχει στις σκέψεις που κάνουμε για το είδος των ρούχων που πρέπει να φορέσουμε πριν ανεβούμε στο ποδήλατο, πριν βγούμε με κάποιον, πριν πάμε στη δουλειά μας, ώστε να μη θεωρηθεί ‘ότι τα θέλαμε’.

Υπάρχει στη φράση της κοπέλας που θα πει στη φίλη της ‘Πόσο ακόμα θα περιμένω για να μου την πέσει, ίσως είναι γκέι’ ή σε σχόλια τύπου ‘ οι σημερινοί άντρες δεν κολλάνε’ που αντιμετωπίζει τους άντρες ως κυνηγούς και τις γυναίκες θηράματα που πρέπει με κάποιο τρόπο να κυνηγήσουν ή να πείσουν, ακόμα και να πιέσουν, για να συνευρεθούν μαζί τους.

Υπάρχει στα παρενοχλητικά τηλεφωνήματα που δεχόμαστε από αγνώστους με σεξουαλικό περιεχόμενο που όμως περιέχουν βία και τίποτα το όμορφο,  ισότιμο ή συναινετικό  απέναντί μας. Υπάρχουν στην απάντηση του νόμου αν ζητήσεις να μάθεις τα στοιχεία εκείνου που σε παρενοχλεί όταν σου απαντάει ότι η μόνη λύση που υπάρχει είναι να κάνεις μήνυση, παραχωρώντας μάλιστα στον δράστη τα προσωπικά σου στοιχεία όπως το όνομα και τη διεύθυνσή σου.

Υπάρχει στα δεκάδες αιτήματα φιλίας που λαμβάνουμε μετά από συμμετοχή μας σε δράσεις όπως της γυμνής ποδηλατοδρομίας, θαρρείς και η συμμετοχή μας σε αυτήν τη δράση, ισοδυναμεί ή υπονοεί ότι είμαστε ανοιχτές σε νέες γνωριμίες ή θαρρείς και το γυμνό μας σώμα είναι στη διάθεση υποψηφίων ως αντικείμενο συναλλαγής στο χρηματιστήριο.

Υπάρχει σε σχόλια τύπου ‘η τάδε είναι εύκολη’ ή ‘όλες οι γυναίκες είναι πουτάνες’ εάν αποφασίσουμε να κάνουμε σεξ με κάποιον επειδή εμπνευστήκαμε εκείνη τη στιγμή ή σε σχόλια τύπου ‘το παίζει δύσκολη, αλλά κατά βάθος τα θέλει’ εάν αποφασίσουμε για το αντίθετο εκείνη τη στιγμή.

Υπάρχει στο σχόλιο που έκανε το αγόρι της φίλης μου όταν εκείνη έλεγε ότι θαυμάζει μια συνάδελφό της που τολμάει να ντύνεται προκλητικά στον χώρο εργασίας αλλά εκείνη δεν θα μπορούσε να το κάνει και εκείνος της απάντησε ‘αυτό μας έλειπε’.

Υπάρχει στην συμβουλή της μητέρας (ενίοτε και του πατέρα) προς την κόρη να ντυθεί πιο προκλητικά μπας και καταφέρει να ρίξει κανέναν άντρα για να μη μείνει στο ράφι, ή στα σχόλια του πατέρα (ενίοτε και της μητέρας) προς την κόρη ότι το συγκεκριμένο ντύσιμο είναι υπερβολικά προκλητικό και θα κινδυνέψει η ασφάλειά της αν βγει έξω με αυτό.

Υπάρχει, φυσικά, σε ερωτήσεις τύπου ‘πώς ήσουν ντυμένη;’ ή ‘τί του έκανες και αντέδρασε με αυτόν τον τρόπο;’ όταν κάποια φίλη ή γνωστή περιγράφει την παρενοχλητική συμπεριφορά που δέχθηκε από κάποιον.

Υπάρχει παντού και την ενισχύουμε όλοι/ες με κάθε σχόλιο, αντίδραση ή συμπεριφορά, όπως τα παραπάνω. Το γεγονός ότι έγινε πιο εμφανής και με πιο έντονο τρόπο στο συγκεκριμένο περιστατικό με τον παπά, αναδεικνύει εκτός των άλλων τη διαφθορά μιας κοινωνίας που στη χειρότερη περίπτωση συγκαλύπτει ή στην καλύτερη περίπτωση κάνει τα στραβά μάτια, μπροστά στην κατάχρηση μιας εξουσίας που προστατεύεται γερά από το κατεστημένο.

Τα πράγματα δυστυχώς δεν αλλάζουν πολύ εύκολα. Όμως τουλάχιστον τέτοια περιστατικά, ειδικά όταν φέρουν επιμέρους στοιχεία όπως η συγκάλυψη ενός συστήματος εξουσίας και της κατάχρησης που, νομοτελειακά σχεδόν, τη συνοδεύει, μπορεί να γίνει η αφορμή να ανοίξουμε λίγο παραπάνω τα μάτια μας απέναντι σε φαινόμενα βίας, σεξισμού και καταχρηστικών συμπεριφορών. Γι’ αυτό και μόνο άξιζε η καταγγελία που τόλμησε να κάνει η κοπέλα, και αξίζουν στην ίδια πολλά συγχαρητήρια γι’ αυτό. Ελπίζω να το ξέρει και να συνεχίσει να το θυμάται, όπου και αν βρεθεί. Το ίδιο και όλες/οι εμείς.

Δημοσιεύτηκε στο Μωβ, την Τρίτη 20 Ιουνίου 2017.

Έ-ρω-τας

Έρωτας,

Ξεκάθαρος στην παρουσία και την απουσία του

Βλέμματα που χορταίνουν με μάτια

Χέρια μπερδεμένα με σώματα

Χαμόγελα που η γλύκα τους ξεχειλίζει

Σκέψη που ταξιδεύει, του μυαλού και του σώματος

Πνεύμα οξυδερκές παιχνιδιάρικο ποίημα

Στιγμές έντονες και γαλήνη διάχυτη

Αγκαλιές  χωρίς τέλος σε λάθος σημεία

Χάδια ανυποψίαστα που παγώνουν τον χρόνο

Γέλια σαν θαύματα

Κι ο ουρανός στον ορίζοντα

My new year's CRISOLUTIONS

Μπήκε και το (προσθέστε το έτος της επιλογής σας), μέσα σε εποχή κρίσης και αβεβαιότητας... Μπορούμε άραγε να δούμε το νέο έτος με αισιοδοξία; Να θέσουμε στόχους για τη νέα χρονιά με την πεποίθηση και το μεράκι ότι μπορούμε να κάνουμε τη ζωή μας καλύτερη; Ίσως και να μπορούμε, αν οι στόχοι που θέσουμε φέτος είναι λίγο διαφορετικοί από αυτούς των προηγούμενων χρόνων... Αν μπορέσουμε να δούμε την κρίση σαν ευκαιρία για αλλαγές και βελτίωση της ποιότητας ζωής, τόσο ο καθένας από μας ξεχωριστά, όσο και σαν νοοτροπία συλλογικά. Να επικεντρωθούμε στην ενίσχυση της αλληλεγγύης και της ανθρωπιάς, στην απλοποίηση της ζωής μας γενικά και στην προσπάθεια να γίνουμε πιο δημιουργικοί και να χτίσουμε πιο ουσιαστικές σχέσεις με τους ανθρώπους γύρω μας. Για φέτος λοιπόν, οι στόχοι που θα θέσω θα είναι οι εξής:

1. Αν κάτι αξίζει, θα το προσπαθήσω όσο περισσότερο μπορώ και με όση περισσότερη ενέργεια διαθέτω. Αν δεν τα καταφφέρω, θα κρατήσω τη θετική σκέψη ότι προσπάθησα όσο περνούσε από το χέρι μου.

2. Θα αντιμετωπίσω τους φόβους μου. Όχι όλους μαζί, αλλά έναν έναν, σιγά σιγά. Δίνοντας χρόνο στον εαυτό μου να προσαρμοστεί και απολαμβάνοντας κάθε επιπλέον μικρή προσπάθεια.

3. Θα προσπαθήσω να μη φοβάμαι τις αλλαγές, αλλά να τις εκμεταλλεύομαι όσο καλύτερα μπορώ. Η εξέλιξη και η βελτίωση όλων των πραγμάτων γύρω μας προέρχεται μόνο από τις αλλαγές,  μικρές ή μεγάλες.

4. Θα είμαι πιο επιεικής με τον εαυτό μου και με όλους τους άλλους/ες γύρω μου. Ταυτόχρονα όμως, θα προσπαθώ κάθε μέρα, κάθε ώρα, να βελτιώνομαι σαν άνθρωπος και να προσφέρω περισσότερα, σε όλα τα επίπεδα.

5. Μετά από έναν καυγά ή μια παρεξήγηση θα δίνω δεύτερες ευκαιρίες. Όσες ακριβώς χρειαστεί, ώστε τα πράγματα να γίνουν καλύτερα για όλες τις πλευρές.

6. Θα γίνω λιγότερο σνομπ. Δεν θα κατακρίνω τίποτα και κανέναν/μία, αν πρώτα δεν το δοκιμάσω ή δεν το γνωρίσω όσο καλύτερα μπορώ.

7. Δεν θα υπεραναλύω αυτά που συμβαίνουν και δεν θα σκέφτομαι υπερβολικά το μέλλον. Όταν ζούμε το παρόν όσο πιο ευτυχισμένα και δημιουργικά μπορούμε, τότε το μέλλον δεν μπορεί παρά να προβλέπεται ευοίωνο.

8. Θα προσπαθήσω να γνωρίσω καλύτερα τον εαυτό μου και να αφουγκραστώ τις ανάγκες του. Για να είναι αυτές που θα με καθοδηγούν στις αποφάσεις που παίρνω, αντί να παρασύρομαι από το 'ρεύμα'.

9. Θα λέω μια καλή κουβέντα σε όλους όσους/ες συναντάω κατά τη διάρκεια της μέρας μου. Ξεκινώντας από αυτούς/ες που δεν τους έχω ανάγκη και δεν περιμένω να μου προσφέρουν κάτι.

10. Θα αφήσω το αυτοκίνητό μου και τη μετακίνηση με τα πόδια και θα πάρω το ποδήλατο. Εκτός από τα χρήματα που θα γλιτώσω, θα εξοικονομήσω πολύτιμη ενέργεια και χρόνο, αποφεύγοντας το εκνευριστικό ψάξιμο για παρκάρισμα και μειώνοντας τις αποστάσεις που περπατούσα με τα πόδια.

11. Θα σταματήσω να βλέπω τηλεόραση. Θα βρω τρόπους να αξιοποιήσω πιο δημιουργικά το χρόνο μου: να ενημερωθώ, να μάθω κάτι καινούριο, να ξεκινήσω ένα χόμπι, να γνωρίσω ανθρώπους, να διαβάσω ένα βιβλίο, να δω μια ταινία, (να γράψω).

12. Θα βρω καινούριους και φθηνότερους τρόπους να διασκεδάζω και να περνάω τον ελεύθερο χρόνο μου: σε σπίτια φίλων, σε φθηνά καφέ, σε αυτοδιαχειριζόμενους χώρους, σε δωρεάν εκδηλώσεις, σε ποδηλατοβόλτες, σε πάρκα.

13. Θα κόψω το κάπνισμα. Αν χρειάζεται να καπνίζω για να περνάω καλά, θα αναζητήσω καινούριους τρόπους διασκέδασης και δραστηριότητες, ώστε να περνάω καλά και χωρίς να καπνίζω.

14. Δεν θα αναβάλλω για αύριο αυτό που μπορώ και θέλω να κάνω σήμερα. Ταυτόχρονα θα προσπαθώ να δείχνω υπομονή για όλα όσα θέλω, αλλά δεν μπορώ να κάνω σήμερα.

15. Για κάθε μέρα που περνάει θα βρίσκω έναν λόγο για τον οποίο αξίζει να είμαι ενθουσιασμένη. Όταν υπάρχουν μέρες που δεν μπορώ να σκεφτώ κανέναν λόγο, θα προσπαθώ να δημιουργώ έναν, ή να θέτω τις προυποθέσεις ώστε να δημιουργηθεί στο μέλλον.


Δημοσιευμένο αρχικά στο free press Τέχνες Ποικιλίες & Τσίπουρα τον Φεβρουάριο 2012.

Υπάρχει μαγεία

Τι το χρειάζεσαι εκείνο το φιλί;

Όταν μπορείς να γράψεις για όλα τα φιλιά του κόσμου

Τι τη χρειάζεσαι αυτήν την αγκαλιά;

Όταν μπορείς να τραγουδήσεις για όλες τις αγκαλιές του δρόμου

Τι τη χρειάζεσαι αυτήν την ιστορία;

Όταν μπορείς να τη ζήσεις με 1000 και έναν τρόπους…

Υπάρχει μαγεία.

Και αν τη βρεις,

θα σηκωθείς από το κρεβάτι σου,

θα ανακαθίσεις

καταμεσίς

στο κατασκόταδο,

και θα χαμογελάσεις.

Κι αν μια μέρα τα χέρια μου

ξεσηκωθούν,

κι έρθουν προς τα εκεί,

κι αναζητήσουν τα δικά σου,

κράτησέ τα εκεί για λίγο.